• Κατάθεση και έγκριση του προγράμματος από το ΙΚΥ
  • Συγκρότηση της παιδαγωγικής ομάδας
  • Ενημέρωση γονέων-μαθητών
  • Θέσπιση κριτηρίων για να επιλεγούν οι μαθητές που θα ταξιδέψουν στην Ισπανία (συμμετείχαν αρχικά εκατό – το πρόγραμμα μπορούσε να καλύψει τα έξοδα μετακίνησης και διαμονής στην Ισπανία είκοσι μαθητών). Συγκεκριμένα:
    • η βαθμολογία του Α΄ τριμήνου στα Αγγλικά (κλίμακα 1-20)
    • η συμμετοχή και η δημιουργική συμβολή στις εβδομαδιαίες συναντήσεις από τον υπεύθυνο καθηγητή κάθε ομάδας (κλίμακα 1-20)
    • η δημιουργία posters, power points, moviemakers, μακετών, οι δραματοποιήσεις , κ.α. και στη συνέχεια η παρουσίασή τους (αυτοαξιολόγηση και ετεροαξιολόγηση) σε καθηγητές και μαθητές (κλίμακα 1-20)
    • η συμπεριφορά που κρίθηκε από τον σύλλογο διδασκόντων και τον υπεύθυνο καθηγητή, η υπευθυνότητα και η συνέπεια, καθώς επίσης και η μη αναγραφή στο ποινολόγιο(κλίμακα 1-20)
    • η γνώση της Ισπανικής γλώσσας(CEF) κλίμακα 1-5
    • η συμμετοχή στο διαγωνισμό λογοτύπου (κλίμακα 1-5)
    • η ανεργία γονέων (κλίμακα 1-5)
    • η διαπολιτισμική προέλευση (κλίμακα 1-5)

Οι μαθητές που δεν επιλέχθηκαν για τη συμμετοχή στο ταξίδι πριμοδοτήθηκαν με δέκα μόρια για την αξιολόγηση της συμμετοχής τους στο σχολικό έτος 2014-15 που πραγματοποιήθηκε η επίσκεψη στην Ελλάδα των Ισπανών εταίρων.

  • Δεκέμβριος του 2013: ολοκληρώθηκε ο διαγωνισμός λογότυπου- συνάντηση με τους γονείς με στόχο την ενημέρωση για την προπαρασκευαστική επίσκεψη στην Ισπανία.
  • Πραγματοποιήθηκε η προπαρασκευαστική επίσκεψη στην Ισπανία από την υπεύθυνη υλοποίησης του προγράμματος και τη διευθύντρια του σχολείου, με στόχο την καλύτερη προετοιμασία του ταξιδιού των Ελλήνων μαθητών

Όλη αυτή την περίοδο οι ομάδες είχαν δίωρες συναντήσεις σε εβδομαδιαία βάση, στις οποίες προετοίμαζαν τις εργασίες τους.

  • Ιανουάριος του 2014 : πραγματοποιήθηκε η παρουσίαση των εργασιών στην ολομέλεια, όπου οι μαθητές αξιολόγησαν τις εργασίες των συμμαθητών τους και αυτοαξιολογήθηκαν.
  • Φεβρουάριος του 2014: η παιδαγωγική ομάδα έστειλε επιστολή στις οικογένειες των μαθητών με τους όρους συμμετοχής στο ταξίδι στην Ισπανία και ακολούθησε συνάντηση και ενημέρωσή τους- ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα και επιλέχθηκαν οι είκοσι από τους εξήντα επτά τελικά συμμετέχοντες μαθητές στο πρόγραμμα
  • Ακολούθησε η ανακοίνωση του διαγωνισμού «Μαθηματικά και Φωτογραφία» και η προετοιμασία των μαθητών για το ταξίδι με δραστηριότητες όπως μαθήματα Ισπανικής γλώσσας, μαθήματα φωτογραφίας από έμπειρο φωτογράφο και μαθήματα ελληνικών χορών.
  • Πραγματοποιήθηκε η ανάρτηση των εργασιών στο blogspot του προγράμματος (http://theartofdiscovering.blogspot.com.es ) και έγινε αποστολή του καταλόγου με τα ενδιαφέροντα των Ελλήνων συμμετεχόντων μαθητών στους Ισπανούς καθηγητές με στόχο να επιλεγούν κατάλληλα οι οικογένειες φιλοξενίας
  • Τέλος Μαρτίου του 2014: έγινε συνάντηση με τους γονείς-δόθηκαν οδηγίες προετοιμασίας  για  το ταξίδι στην Ισπανία. Το ταξίδι στην Ισπανία περιλάμβανε εργαστήρια στο σχολείο (π.χ κεραμικής, εκμάθησης του ελληνικού αλφαβήτου στους Ισπανούς μαθητές, χορού φλαμένγκο, ζωγραφικής, Ισπανικής λογοτεχνίας, κλπ.), ξενάγηση στη Μαδρίτη, επισκέψεις στα μουσεία Prado, Reina Sofia και το θέατρο Canal, εκδρομή στη μεσαιωνική πόλη Σεγκόβια και εκδρομή με διανυκτέρευση στην ορεινή Cercedilla, διαμονή και διανυκτέρευση σε Ισπανική οικογένεια για μια βραδιά, επίσκεψη στο πάρκο Retiro, κλπ.
  • Ιούνιος του 2014 : το πρόγραμμα παρουσιάστηκε στην ευρύτερη σχολική κοινότητα με στόχο τη διάχυση των πρακτικών και των αποτελεσμάτων. Έγινε δημοσίευση στον τοπικό τύπο, σχεδιασμός δραστηριότητων της επόμενης σχολικής χρονιάς και ετήσια έκθεση στο ΙΚΥ
  • Κατά το σχολικό έτος 2014 ? 2015 διευρύνθηκε η παιδαγωγική ομάδα (15 εκπαιδευτικοί). Ο αριθμός των συμμετεχόντων μαθητών ανήλθε στους 60. Ακολουθήθηκε η ίδια διαδικασία συγκρότησης σε ομάδες, εβδομαδιαίας εργασίας των ομάδων και προετοιμασία για την παρουσίαση στην ολομέλεια. Η αξιολόγηση έγινε με μόρια και σύμφωνα με τα κριτήρια που είχαν χρησιμοποιηθεί την προηγούμενη χρονιά. Σκοπός της αξιολόγησης ήταν η επιλογή των μαθητών που θα συμμετείχαν στη διήμερη εκδρομή στο Ναύπλιο και τη μονοήμερη στο Σούνιο. Οι μαθητές παρουσίασαν posters, movie makers, power points, κατασκευές, μακέτες, αντίγραφα έργων ζωγραφικής, ημερολόγια με εικόνες από ελληνικές παραδοσιακές φορεσιές, κλπ.
  • Προετοιμασία των Ελλήνων μαθητών για την επίσκεψη της Ισπανικής αποστολής: έγιναν μαθήματα Ισπανικής γλώσσας και διαγωνισμός μεταλλίου (η μια όψη θα είχε ελληνικό σχέδιο και η άλλη όψη θα είχε Ισπανικό σχέδιο) με σκοπό να δοθεί στο τέλος σε κάθε συμμετέχοντα.
  • Παρουσίαση του προγράμματος σε συναδέλφους σε ημερίδα στη Χαλκίδα.
  • Μάρτιος του 2015: πραγματοποιήθηκε η επίσκεψη των Ισπανών μαθητών στην Ελλάδα. Στην παρουσίαση των εργαστηρίων που υλοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια της επίσκεψης υπήρχαν φύλλα εργασίας, για να εμπλακούν Έλληνες και Ισπανοί μαθητές ή δρώμενα για βιωματική μάθηση. Για παράδειγμα, στο εργαστήριο του αρχαίου θεάτρου μέλη της θεατρικής ομάδας του σχολείου δραματοποίησαν μια σκηνή από τις «Νεφέλες» του Αριστοφάνη. Στο εργαστήριο μουσικής Έλληνες και Ισπανοί μαθητές κατασκεύασαν μουσικά όργανα με ανακυκλώσιμα υλικά και τραγούδησαν. Έφτιαξαν όλοι μαζί την «Κυψέλη της φιλίας». Πραγματοποιήθηκε εργαστήριο κατασκευής μάσκας αρχαίου Θεάτρου, φωτογραφίας, ελληνικών χορών κλπ. Την τελευταία μέρα, οι Έλληνες και Ισπανοί μαθητές συμμετείχαν σε διαγωνισμό ? έκθεση φωτογραφίας με τίτλο «Greece through Ages?, όπου οι μαθητές τοποθέτησαν τις φωτογραφίες τους σύμφωνα με τη χρονολογική γραμμή των ιστορικών περιόδων – επιρροών στην Ελλάδα. Το πρόγραμμα περιλάμβανε εκπαιδευτικές εκδρομές σε Σούνιο, Λαύριο, Μυκήνες, Ναύπλιο, Επίδαυρο αλλά και επισκέψεις στην Πλάκα, το Μουσείο της Ακρόπολης, τον Παρθενώνα, το Καλλιμάρμαρο κ.α.
  • Οργανώθηκε αποχαιρετιστήρια βραδιά σε δημοτική αίθουσα αναψυχής με την πλήρη υποστήριξη των γονέων και της δημοτικής αρχής.
  • Η ολοκλήρωση του προγράμματος έγινε με την ανάρτηση των εργασιών των ομάδων στο blogspot, την παρουσίαση του προγράμματος μέσω του τοπικού τύπου, την προβολή του movie maker  ? Ten Days in Greece? με στιγμιότυπα όλου του δεκαημέρου , τη σύνταξη της τελικής έκθεσης προόδου προς το ΙΚΥ και την αξιολόγηση του προγράμματος από τους συμμετέχοντες μαθητές, γονείς και εκπαιδευτικούς κυρίως με ερωτηματολόγια κλειστού και ανοικτού τύπου.

Συμπεράσματα ?Προτάσεις

Το Ευρωπαϊκό πρόγραμμα Comenius συνετέλεσε καθοριστικά στην ανάπτυξη δεξιοτήτων, όπως η δημιουργικότητα και η φαντασία, η κριτική σκέψη και η επίλυση προβλημάτων, η συνεργασία και η επικοινωνία. Το πρόγραμμα επηρέασε θετικά την αρμονική συνύπαρξη και συνεργασία όλων των εμπλεκομένων στην εκπαιδευτική διαδικασία και προώθησε την συνεργατική μάθηση. Με αφορμή το πρόγραμμα αναπτύχθηκε συνεργατικό κλίμα ανάμεσα στους μαθητές, στους εκπαιδευτικούς και στους  γονείς.

Ενδεικτικά αναφέρεται ότι οι γονείς ανέλαβαν να βάψουν τους χώρους υποδοχής του σχολείου και οργάνωσαν την αποχαιρετιστήρια εκδήλωση, προσφέροντας εδέσματα και μουσικοχορευτικό πρόγραμμα σε όλους τους Έλληνες και τους Ισπανούς μαθητές που συμμετείχαν στο πρόγραμμα. Εκπαιδευτικοί, μαθητές και γονείς συμμετείχαν στη διαδικασία καλλωπισμού και καθαριότητας του σχολείου την προηγούμενη ημέρα της επίσκεψης των Ισπανών μαθητών.

Το πρόγραμμα άλλαξε τις στάσεις και τις συμπεριφορές των μελών της εκπαιδευτικής κοινότητας. Χαρακτηριστικό αυτής της αλλαγής είναι η μεγάλη αύξηση του αριθμού των εκπαιδευτικών που συμμετείχαν στην παιδαγωγική ομάδα, αφού τη δεύτερη χρονιά προστέθηκαν εννέα εκπαιδευτικοί. Εκπαιδευτικοί εκτός της παιδαγωγικής ομάδας προσφέρθηκαν να βοηθήσουν όπου και όταν χρειάστηκε. Ενδεικτικά αναφέρεται η προσφορά από εκπαιδευτικό  μιας σύνθεσης με γραμματόσημα σχετική με την εποχή του Comenius, ως δώρο στο σχολείο των Ισπανών.

Εν κατακλείδι, το πρόγραμμα επηρέασε θετικά τη σχολική κουλτούρα. Για την επιτυχή υλοποίηση ενός προγράμματος χρήσιμα και αναγκαία είναι:

  • Η συνεργασία και η συχνή επικοινωνία των μελών της παιδαγωγικής ομάδας μεταξύ τους και με τους εταίρους.
  • Η τήρηση ημερολογίου δραστηριοτήτων σε όλη τη διαδικασία υλοποίησης.
  • Η ενημέρωση των γονέων για τη διαδικασία. Αν υπάρχουν πολλοί συμμετέχοντες μαθητές θα πρέπει να υπάρξουν δίκαια και διαφανή κριτήρια επιλογής.
  • Οι διαφανείς διαδικασίες στην επιλογή ταξιδιωτικών πρακτορείων, ξενοδοχείων. Η έγκαιρη προετοιμασία για τη έγκριση της ανταλλαγής-ταξιδιού (παραδείγματος χάρη, η έγγραφη πρόσκληση από τους εταίρους).
  • Η τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων.
  • Η πραγματοποίηση προπαρασκευαστικής επίσκεψης και δια ζώσης συνάντηση με τον/τους εταίρο/ους για τον καλύτερο προγραμματισμό.
  • Η προετοιμασία των μαθητών πριν την ανταλλαγή. Χρήσιμο είναι να τους έχει δοθεί σαφής κατάλογος υποχρεώσεων και δεσμεύσεων.
  • Η πρόβλεψη πιθανών πρακτικών προβλημάτων κατά τη διάρκεια της ανταλλαγής (παραδείγματος χάρη, επικυρωμένη φωτοτυπία διαβατηρίου, ταυτότητας, ευρωπαϊκής κάρτας υγείας).
  • Η καθημερινή αξιολόγηση του προγράμματος από τους μαθητές και η ευελιξία στην αντιμετώπιση προβλημάτων κατά τη διάρκεια της ανταλλαγής.
  • Η αξιολόγηση της διαδικασίας και του προγράμματος από τους μαθητές, τους γονείς, το σύλλογο διδασκόντων και τα μέλη της παιδαγωγικής ομάδας. 1

 

1  Σιγανού, Α. (2015). Η συμβολή των ευρωπαϊκών προγραμμάτων στην ανάπτυξη συνεργατικού κλίματος στη σχολική μονάδα. Το πρόγραμμα Comenius στο 1ο Γυμνάσιο Βύρωνα. Έρκυνα, Επιθεώρηση Εκπαιδευτικών – Επιστημονικών Θεμάτων, Πρακτικά συνεδρίου: Καλές πρακτικές και καινοτομία στη Δ/θμια Εκπ/ση, (Ειδικό) Τεύχος 4, 114-122 http://www.erkyna.gr/

 

Οι μαθητές που ταξίδεψαν στην Ισπανία ήταν σύμφωνα με τη σειρά κατάταξης:

Καλαντζής Δημήτρης Β2,  Κατσαμπούνη Ελευθερία Β3, Καζάκου Σταματία Β2, Παπαδημητρίου Αριστοτέλης, Β5 Σεμερτζάκης Γιώργος Β5, Καψιμάλη Στέλλα Β3, Γκιόκα Τζοάνα Α1, Μπίτας Φώτης Β4, Καπασκέλης Γιώργος Β2, Καραδήμας Μάριος Β2, Αντωνιάδης Θωμάς Β1, Μπαλαδήμας Βασίλειος Β4, Κορμά Μαριάννα Α2, Γαλάνης Παναγιώτης Β1, Τσάκωνα Ραφαηλία Β6, Δημητρούλης Θάνος Β2, Γεωργιάδης Λευτέρης Α1, Γιαννούλη Στέλλα Α1, Τσώλος Βασίλης B6, Παπίτση Μαρία Β5

Οι συνοδοί καθηγητές ήταν:

Λεμονιά Κλωνάρη, Άννα Σιγανού, Βασιλική Μπολτσή

Το δεκαήμερο της επίσκεψης στην Ισπανία έχει καταγραφεί με το movie maker ?Visit in Spain? και είναι αναρτημένο στην ιστοσελίδα http://theartofdiscovering.blogspot.com.es στην καρτέλα Visit in Spain,