σπιτόφιδο

Μύθοι και αλήθειες για τα φίδια της Ελλάδας

Σσσ... Τώρα μιλάμε Εμείς!

Το περιοδικό του 1ου Γυμνασίου Βύρωνα

Το σπιτόφιδο (zamenis situla) έχει τα εντυπωσιακότερα χρώματα από όλα τα φίδια της Ελλάδας

Από τον Κουνενάκη Ιωσήφ του Β2
Φωτογραφίες: Κουνενάκης Ιωσήφ
Φωτογραφία οχιάς: Ηλίας Στραχίνης

Πολλοί πιστεύουν πως τα φίδια αποτελούν έναν από τους χειρότερους εχθρούς του ανθρώπου. Επίσης, δεν μπορούν να καταλάβουν ότι ΔΕΝ είναι όλα τα φίδια της Ελλάδας δηλητηριώδη.

Από τα 23 είδη φιδιών που απαντώνται στην χώρα μας μόνο τα 7 έχουν δηλητήριο (Κοινή οχιά, Οχιά της Μήλου, Αστρίτης, Οθωμανική οχιά, Νανόχεντρα, Σαπίτης και Αγιόφιδο). Αν δαγκωθείς από Σαπίτη ή Αγιόφιδο το περισσότερο που μπορεί να σου συμβεί είναι να ανεβάσεις πυρετό για μια μέρα.

.Αντιθέτως, τα 5 είδη οχιάς μπορούν ακόμα και να σε σκοτώσουν. Ακόμα, όμως κι αν δαγκωθείς από τα συγκεκριμένα είδη φιδιών έχεις αρκετά εικοσιτετράωρα ζωής (εκτός αν πρόκειται για άτομο με αναφυλαξία ή πολλές αλλεργίες). Επίσης, καλό θα ήταν να γνωρίζουμε ότι 1 στα 500 τσιμπήματα είναι θανατηφόρα 

Οι πιο συνηθισμένες αιτίες θανάτου για την περίοδο 2000-2014 (στοιχεία ΕΛ.ΣΤΑΤ)

Η Δεντρογαλιά (Hierophis gemonensis) θεωρείτε από πολλούς επικίνδυνο φίδι παρόλο που δεν είναι

Αν δαγκωθώ από οχιά  τι πρέπει να κάνω;

Σε περίπτωση τσιμπήματος από οχιά πρέπει να ακολουθηθούν οι παρακάτω οδηγίες:

1) ΟΧΙ πανικός

2) ΔΕΝ κόβουμε, ΔΕΝ τρυπάμε το δέρμα

3) ΔΕΝ ρουφάμε το δηλητήριο

4) ΔΕΝ δένουμε το δαγκωμένο μέλος και ΔΕΝ τοποθετούμε πάγο

5) Αφαιρούμε τα στενά αντικείμενα από το δαγκωμένο μέλος (δαχτυλίδια, ρούχα κτλ)

6) Προσπαθούμε να κρατήσουμε ακίνητο το μέλος που δαγκώθηκε και πάμε γρήγορα στο νοσοκομείο

 

Πως μπορώ να ξεχωρίσω την οχιά από τα άλλα φίδια;

Όλα τα είδη οχιάς έχουν κάποια κοινά χαρακτηριστικά. Για να βεβαιωθούμε ότι το φίδι που βλέπουμε είναι οχιά πρέπει να υπάρχουν όλα τα χαρακτηριστικά.

1) Πλατύ κεφάλι 2) Κοντόχοντρο σώμα 3) Ουρά που στενεύει απότομα

4) Ζικ-ζακ στην πλάτη της (μόνο σε 3 είδη οχιάς)

5) Κερατάκι στην κορυφή του κεφαλιού (μόνο στην κοινή οχιά)

Ποια είναι η ωφελιμότητα των φιδιών για τον άνθρωπο;

Αρκετοί άνθρωποι έχουν υιοθετήσει μια εχθρική στάση απέναντί στα φίδια. Αυτή η συνήθεια έχει τις ρίζες της στους προγόνους μας οι οποίοι λόγω της άγνοιάς τους ωθούσαν τα παιδιά τους στην απέχθεια για τα φίδια.

Ωστόσο, αυτό δεν ισχύει μιας και ακόμα και στην αρχαία Ελλάδα τα φίδια λατρεύονταν ως ιερά ζώα. Αρκετά, μάλιστα, αγαλματίδια εικονίζονταν με φίδια στα χέρια (θεά των όφεων). Τέλος, τα φίδια τότε χρησίμευαν και στη θεραπεία ασθενειών εξού και ορίστηκε ως το σύμβολο της ιατρικής.

Στις μέρες μας ,φίδια μπορούν να εντοπιστούν ακόμα και σε αστικές ή αγροτικές περιοχές μέσα σε σπίτια, καλλιέργειες, στάβλους κτλ.. Αντί να προσπαθούμε να τα εξοντώσουμε μπορούμε να τα αφήσουμε να μας βοηθήσουν αυτά. Τα φίδια μικρής ηλικίας τρέφονται με μεγάλα έντομα όπως ακρίδες και γρύλους κάτι το οποίο θα βοηθούσε τους αγρότες οι οποίοι θέλουν να απαλλαχθούν από αυτά τα έντομα μέσω των φυτοφαρμάκων. 

Μεγαλώνοντας, η τροφή τους απαρτίζεται κυρίως από τρωκτικά. Τα σπίτια της επαρχίας πλήττονται από το πρόβλημα των ποντικών και των αρουραίων κυρίως στους στάβλους και τα κοτέτσια. Οπότε τα φίδια ως ένας φυσικός αρωγός βοηθούν τους επαρχιώτες σε αυτό το ζήτημα. Άλλωστε, τα τρωκτικά μεταφέρουν ένα σωρό ασθένειες που είναι επικίνδυνες για τον άνθρωπο. Οι ειδικοί, άλλωστε, έχουν υπολογίσει πως ένα μόνο φίδι μπορεί να καταναλώσει έως και 1000 τρωκτικά τον χρόνο.

Πάντως, μπορεί σε αρκετούς να φαίνεται αξιοπερίεργο αλλά ακόμη και τα δηλητηριώδη φίδια μπορούν να φανούν χρήσιμα για τον άνθρωπο. Πολλά εμβόλια έχουν ανακαλυφθεί χάρη στα δηλητηριώδη δείγματα (μέσα στα οποία και της οχιάς). Μάλιστα, οι επιστήμονες υποστηρίζουν πως αν δεν υπήρχαν τα δηλητηριώδη δείγματα, θα χρειαζόντουσαν πολλά χρόνια για να ανακαλυφθούν κάποιες ουσίες με εργαστηριακό έλεγχο.

Ο λαφιάτης το Ασκληπιού (Zamenis longissimus) θεωρείται το φίδι της ιατρικής

Σχετικά Άρθρα

nature-g498d23387_1280

Κάνουμε το Περιβάλλον μας Πράσινο

Σσσ... Τώρα μιλάμε Εμείς!

Το περιοδικό του 1ου Γυμνασίου Βύρωνα

Από τον Κωνσταντίνο Κωστούλη

Δεν είναι άγνωστο ότι το περιβάλλον βρίσκεται σε κατάσταση κρίσης. Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής ήδη γίνονται αισθητές σε όλο τον κόσμο, οπότε πρέπει να δράσουμε άμεσα. Ένα πράσινο περιβάλλον είναι το περιβάλλον που ευνοεί την υγεία και την ευημερία των φυτών, των ζώων και των ανθρώπων. Είναι επίσης ένα περιβάλλον που χαρακτηρίζεται από την αφθονία του πράσινου και της βλάστηση. Όλοι μπορούμε να συμβάλλουμε στην δημιουργία ενός πράσινου περιβάλλοντος. Ιδιαίτερα όμως οι εταιρείες έχουν να παίξουν σημαντικό ρόλο σε αυτόν τον αγώνα, καθώς είναι συχνά οι μεγαλύτεροι καταναλωτές πόρων. Ευτυχώς, πολλές εταιρείες έχουν κάνει δεσμεύσεις για βιωσιμότητα και περιβαλλοντική διαχείριση.

Πώς να φτιάξετε το δικό σας πράσινο περιβάλλον

Όλοι μπορούμε να φτιάξουμε το δικό μας πράσινο περιβάλλον: ακολουθώντας μερικές συμβουλές :

  1. Χρησιμοποιούμε λιγότερη ενέργεια. Αυτό μπορεί να γίνει σβήνοντας τα φώτα όταν φεύγουμε από ένα δωμάτιο, αποσυνδέοντας ηλεκτρονικές συσκευές όταν δεν χρησιμοποιούνται
  2. Τοποθετούμε στους κάδους ανακύκλωσης τα χάρτινα, πλαστικά και μεταλλικά αντικείμενα και κομποστοποιούμε υπολείμματα τροφών και απορρίμματα αυλής αντί να τα πετάξουμε στα σκουπίδια
  3. Αγοράζουμε φιλικά προς το περιβάλλον προϊόντα κατασκευασμένα με ανακυκλωμένα υλικά, φυσικές ίνες, ή ελάχιστη συσκευασία.
  4. Στηρίζουμε πράσινες επιχειρήσεις που είναι περιβαλλοντικά υπεύθυνες επιλέγοντας τις λειτουργίες και τα προϊόντα τους.

Τα οφέλη ενός πράσινου περιβάλλοντος προς τις επιχειρήσεις

Ένα πράσινο περιβάλλον δεν είναι μόνο ωφέλιμο για τον πλανήτη, αλλά έχει και θετικά αντίκτυπο στις επιχειρήσεις, όπως:

  1. Βελτιωμένη παραγωγικότητα των εργαζομένων – Oi εργαζόμενοι που εργάζονται σε ένα καθαρό περιβάλλον είναι πιο παραγωγικοί επειδή αισθάνονται πιο υγιείς και πιο χαρούμενοι στον εργασιακό τους χώρο.
  2. Μειωμένες απουσίες – Οι εργαζόμενοι που εργάζονται σε ένα καθαρό περιβάλλον είναι επίσης λιγότερο πιθανό να πάρουν ρεπό από τη δουλειά.
  3. Προσελκύει κορυφαία ταλέντα – Οι κορυφαίοι ερμηνευτές θέλουν να εργαστούν για εταιρείες που ενδιαφέρονται για το περιβάλλον και έχουν πράσινο χώρο εργασίας.
  4. Εξοικονομεί χρήματα – Οι πράσινοι χώροι εργασίας κοστίζουν λιγότερο από τους παραδοσιακούς αφού καταναλώνουν λιγότερη ενέργεια και νερό και παράγουν λιγότερα απόβλητα

Αφήστε μια απάντηση

Σχετικά Άρθρα

birds-g5ace11b5c_1920

Η μετανάστευση των πουλιών: Ένα ταξίδι γεμάτο κινδύνους

Σσσ... Τώρα μιλάμε Εμείς!

Το περιοδικό του 1ου Γυμνασίου Βύρωνα

Ένα άρθρο για το μακρύ και γεμάτο κινδύνους ταξίδι της μετανάστευσης των αποδημητικών πουλιών 

Από τον Ιωσήφ Κουνενάκη, τμήμα Β2

Με τον όρο μετανάστευση εννοούμε τη διαδρομή την οποία κάνουν τα πουλιά κάθε χρόνο από τον τόπο διαχείμασης έως τον τόπο αναπαραγωγής τους. Η μετανάστευση χωρίζεται σε δύο μεταναστευτικές περιόδους: το Φθινόπωρο και την Άνοιξη. Το ταξίδι αυτό μπορεί να σημαίνει μια διαδρομή χιλιάδων χιλιομέτρων (π.χ. η Νανοσκαλίδρα έρχεται στην Ελλάδα από την Γροιλανδία, ο Αμπελουργός από την Ινδία ο Μαυροπετρίτης από την Μαδαγασκάρη κ.α.). 

Τα πουλιά τα οποία αναπαράγονται στην Ελλάδα, δηλαδή μένουν την Άνοιξη και το Καλοκαίρι, έρχονται από την Αφρική, ενώ αυτά που ξεχειμωνιάζουν έρχονται συνήθως από βορειοευρωπαϊκές χώρες. 

Οι κίνδυνοι που αντιμετωπίζουν τα πουλιά κατά τη μετανάστευση είναι αρκετοί. Καταρχάς, πολλά είδη αναγκάζονται να καλύπτουν μεγάλες αποστάσεις πάνω από θάλασσες ή ερήμους που σημαίνει πως πρέπει να τις διανύουν χωρίς στάσεις και χωρίς να μπορούν να βρουν εύκολα την τροφή τους. Αυτό συνεπάγεται πως αρκετά πουλιά πεθαίνουν από την εξάντληση. Ένα ακόμα πρόβλημα είναι η μετανάστευση μέσα από τις μεγαλουπόλεις. Τα ψηλά κτήρια και η πολύβουη καθημερινότητα των πόλεων δυσκολεύει το έργο των πουλιών όταν περνούν από εκεί.

Παρόλα αυτά ο σημαντικότερος κίνδυνος κατά τη μετανάστευση είναι το κυνήγι.

Παρότι η εθνική και Ευρωπαϊκή νομοθεσία απαγορεύουν την θήρευση ζώων την εποχή που αναπαράγονται, αρκετοί είναι οι κυνηγοί οι οποίοι παραβλέπουν τον νόμο και συνεχίζουν το κυνήγι ανενόχλητοι. Δυστυχώς η Ελλάδα είναι μια χώρα όπου το φαινόμενο των λαθροκυνηγών ανθεί. Αφού λοιπόν τα ζώα γλιτώνουν από τα άλλα προβλήματα, εκεί που πάνε να ξαποστάσουν βρίσκουν μπροστά τους τις κάνες των όπλων.

Παρότι υπάρχει οδηγία της Ευρωπαϊκής ένωσης για την ρητή απαγόρευση του κυνηγιού την Άνοιξη, στα Ιόνια νησιά δεν φαίνεται να τηρείται καθώς δεν υπάρχει κάποια σημαντική ύφεση του φαινομένου. Την Άνοιξη, κάποια είδη έχουν ζευγαρώσει πριν το ταξίδι της επιστροφής στους τόπους αναπαραγωγής οπότε αν πυροβοληθούν αυτό θα σημάνει την αποτυχημένη αναπαραγωγή του ατόμου.

Οι λιμόζες (Limosa limosa) ξεχειμωνιάζουν στην Ελλάδα
Οι μελισσοφάγοι (Merops apiaster) μεταναστευτικό είδος που έρχεται από την υποσαχάρια Αφρική
Χαλκόκοτες (Plegadis falcinellus)

Η αλήθεια είναι πως παραμένουν ακόμα πολλοί κυνηγοί που σέβονται το νόμο, κυρίως μετά την υπογραφή της συνθήκης της Λάρνακας το 2011.

Μόλις τα πουλιά επιστρέψουν πίσω (είτε στην περιοχή αναπαραγωγής είτε διαχείμασης) έχουν να αντιμετωπίσουν μια σωρεία προβλημάτων. Ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα είναι η καταστροφή των ενδιαιτημάτων τους. Για παράδειγμα το Κιρκινέζι (Falco naumanni) που είναι ένα παγκόσμια απειλούμενο είδος το οποίο αναπαράγεται και στην Ελλάδα κινδυνεύει από την «εξαφάνιση» των χορτολιβαδικών εκτάσεων που χρησιμοποιεί για την εξεύρεση της τροφής του.

Ένα ακόμα μείζονος σημασίας πρόβλημα είναι η χρήση δηλητηριασμένων δολωμάτων και η μείωση της ελεύθερης κτηνοτροφίας. Και τα δύο αυτά προβλήματα απειλούν σε μεγάλο βαθμό τα αρπακτικά πουλιά και κυρίως τους γύπες.

Ένα άλλο απειλούμενο είδος, του οποίου ο πληθυσμός (3 ζευγάρια) αναπαράγεται και στην Ελλάδα, είναι και ο Ασπροπάρης  ( Neophron percnopterus). Το είδος απειλείται σοβαρά από την χρήση δηλητηριασμένων δολωμάτων τα οποία δεν έχουν ως στόχο τον Ασπροπάρη αλλά άλλα ζώα (άγρια σκυλιά, λύκους κ.α.).

Ασπροπάρης (Neophron percnopterus) εν πτήση
Η μεταναστευτική διαδρομή του Ασπροπάρη

Φωτογραφίες:
Κουνενάκης Σήφης 


Φωτογραφία Ασπροπάρη: 
Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρία

Φωτογραφία διαδρομής Ασπροπάρη:
Περιοδικό Οιωνός τεύχος 57 (Ελλ. Ορν. Ετ.)

Αφήστε μια απάντηση

Σχετικά Άρθρα